Besloten hoeve Eys - Eys

  • Informatie
  • Gegevens
  • Documentatie
  • Domein
  • Media

Naam:

Eys

Alternatieve benaming(en):

Eyserhof, Faegdshof, Faegdhoff

Adres:

Wittemerweg 7, Eys

Bezoek mogelijkheden:

Nee

Omschrijving:

(J.J.F.W. van Agt, 1983) Het tegenwoordige complex heeft de vorm van een grote herenhoeve met gesloten binnenplaats. Het bakstenen woonhuis met zadeldak, XIXb, gelegen aan de zuidkant, heeft een symmetrisch ingedeelde rechtafgedekte voorgevel met segmentboogvensters en in het midden de ingang met zijn rechthoekige omlijsting van Naamse steen. Aan de oostkant van dit huis bevindt zich de inrit. Aan de westkant van de binnenplaats staat een bakstenen schuur met zadeldak, XIX; aan de noordkant een schuur van kunradersteen, XVIII, met een rondboogpoort aan de binnenplaatskant: het zadeldak afgesloten door bakstenen puntgevels, XIX. Een grote vakwerkschuur, XIX, en lagere delen van Kunradersteen, gelegen aan de oostkant van de binnenplaats zijn vervangen door nieuwbouw.

Bouwtype:

Besloten hoeve

Typologie:

Onbekend

Huidig gebruik:

Landbouwbedrijf en vakantieappartementenverhuur

Adres:

Wittemerweg 7

Plaats:

Eys

Gemeente:

Gulpen-Wittem

Rijksmonument:

39174

Omvang monument:

Gehele hoeve.

Literatuur:

  • Agt, J.J.F.W. van et al., Vaals, Wittem en Slenaken, deel VII in De Nederlandse monumenten van geschiedenis en kunst. De provincie Limburg, Zuid-Limburg uitgezonderd Maastricht, 2e afl., Den Haag, Staatsuitgeverij, 1983, p. 239-240.
  • Bertrand, Cor, Wittem in oude ansichten: waarin afbeeldingen uit Epen, Eys, Mechelen, Nijswiller, Schweiberg, Wahlwiller en Wittem, Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1974, 38 p.
  • Bertrand, Cor, Wittem, Abcoude, Papyrus, 1991, 64 p.
  • Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 612.
  • Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, pp. 469-470.
  • Janssen de Limpens, K.J.Th., 'Het Vierdel van Herle met den Gherichte ende met vieftyen Mannen' in: De Maasgouw, 86(1967), p. 99-110.
  • Janssen de Limpens, K.J.Th., Leen- en laathoven in de Maaslandse Territoria vóór 1795, (Werken uitgegeven door Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, nr. 6) Maastricht, 1974, p. 197-198 (nrs. 1137 en 1138).
  • Kokkelmans, J. et al., Eys, Simpelveld, Coenen, 1984, 52 p.
  • Mosmans, H., 'De adelycke sale tot Eysch' in: De Maasgouw, 44(1924), p. 33.

Het Kasteel Eys dat in de veertiende eeuw reeds is verdwenen, heeft waarschijnlijk gelegen aan de noordrand van het dorpje Eys. Ten noorden van de kerk tegen de helling liggen de resten van een kleine zogenoemde Abschnittsmotte, wat de plaats kan zijn van het voormalige kasteel. Ten westen van het dorp ligt op de linkeroever van de Geul de Eyserhof, die mogelijk de agrarische component was van het mottekasteel.

Over het grondplan en het uiterlijk van de oude burcht is nauwelijks iets bekend. Eys was een zogeheten Abschnittsmotte, een kasteelheuveltje dat ontstaan is door de afgraving van een deel van een helling, waardoor een van de rest van de helling afgesneden heuveltje ontstond – gescheiden door een droge gracht. De motte bezit een zeer bescheiden plateau van ongeveer 10 meter, en kan enkel een woontoren hebben gedragen. De motte ligt ten noorden van de in 1732 gebouwde parochiekerk van Eys. Het terrein van de motte is nu een verwilderde tuin behorende bij een van de aangrenzende huizen. Aan de voet van de helling van het plateau liggen de resten van de middeleeuwse dorpskerk van Eys. Dit bedehuis was overbodig geworden na de bouw op een andere locatie van een nieuwe parochiekerk. Verondersteld wordt dat de oude kerk van oorsprong de slotkapel was van het in 1369 verwoeste kasteel. De Eyserhof was destijds waarschijnlijk de bijbehorende hof die om agrarische doeleinden in het beekdal werd aangelegd.

Nu nog te zien:



Context:

Gelegen op een Abschnittsmotte nabij de uitmonding van een zijbeek in de Eyserbeek
U kunt foto's van dit monument toevoegen op Wikimedia Commons o.v.v. rijksmonumentnr. 39174