Kasteel met voorburcht / kasteelhoeve Aldenghoor - Haelen

  • Informatie
  • Gegevens
  • Documentatie
  • Domein
  • Wikipdia
  • Media

Naam:

Aldenghoor

Alternatieve benaming(en):

Aldenghoir

Adres:

Kasteellaan 9, Haelen

Informatie:

Kasteel Aldenghoor is geheel door grachten omgeven. Het hoofgebouw dateert uit de zeventiende eeuw en is voorzien van een vijftiende-eeuwse toren.

Bezoek mogelijkheden:

Nee

Omschrijving:

(RCE) Gelegen op een omgracht terrein. Hoofdgebouw, bestaande uit twee haaks op elkaar staande vleugels met wolfdaken, XVII en XVIII-XX, met op de binnenhoek een zware ronde toren van baksteen en mergel, XV of XVI, met hoge spits, XVIII; op drie hoeken van de hoofdvleugel, XVII, vierkante torentjes. Inwendig o.a. een zandstenen schouw, XVII, en een zaaltje met Lodewijk XV-betimmering. Voorburcht in haakvorm, XVII-XVIII; de ingangsvleugel met ten dele gewijzigd mansardedak en poortpaviljoen met zadeldak tussen gezwenkte topgevels. De doorgang aan de veldzijde met sluitsteen 1750 en onder een fronton; aan de hofzijde een sluitsteen met 1886. Brug met drie gemetselde bogen.

Bouwtype:

Kasteel met voorburcht / kasteelhoeve

Typologie:

Moated site

Huidig gebruik:

Woning en agrarisch bedrijf (stoeterij)

Adres:

Kasteellaan 9

Plaats:

Haelen

Gemeente:

Leudal

Rijksmonument:

19967

Omvang monument:

Hoofdgebouw met vleugels, voorburcht met poortgebouw en brug.

Literatuur:

  • Beurden, A.F. van, 'De burcht Aldenghoir bij Haelen' in: Limburg's Jaarboek, 16(1910), p. 3-12. (ook als Wandelingen rondom Roermond 2, Haelen, Sittard, Uitgeverij Claessens, 1910, 12 p.)
  • Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 145.
  • Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, pp. 194-197.
  • Janssen de Limpens, K.J.Th., Leen- en laathoven in de Maaslandse territoria vóór 1795, (Werken uitgegeven door Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, nr. 6) Maastricht, 1974, p. 151 (nr. 900).
  • Jeukendrup, B., Haelen in oude ansichten, Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1971, 80 p.
  • Jongsma, H. & A. Loosjes, Kasteelen, buitenplaatsen, tuinen en parken van Nederland, 3 delen, Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1912-1922, deel 1, p. 29-30.
  • Joosten, M., R. Jansen en F. van Horne, Aldenghoor, z.p. (Haelen, Westrom Bedrijven), 1980, 128 p.
  • Kransberg, D. en H. Mils, Kastelengids van Nederland; Middeleeuwen, Haarlem, 1979, p. 203-204.
  • Peters, L.A.H., 'Enige aantekeningen over de familie Van Keverberg' in: De Maasgouw, 93(1974), p. 65-82.
  • De Provincie Limburg (2 delen), Deel VII in Voorlopige Lijst der Nederlandsche Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Den Haag, 1926, p. 113.
  • RDMZ, Dossier Aldenghoor, Zeist, Documentatie buitenplaatsen
  • Slanghen, E., 'Het graafschap Horn II (Kasteel Aldenghoor)' in: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Duché de Limbourg, 16(1879), p. 30-48.
  • Verzijl, J.J.M.H., 'Het kasteel Aldenghoor' in: De Nedermaas, 18(1940-41)5, p. 93-98.
  • Win, J.Th.H. de, Inventaris van de archieven der gemeente Haelen, 3 delen, Maastricht, Inspectie der Gemeente- en Waterschapsarchieven in Limburg, 1946.

Kasteel Aldenghoor is gelegen aan de Kasteellaan in het Midden-Limburgse dorp Haelen, dat sinds 2007 deel uitmaakt van de fusiegemeente Leudal.

Beschrijving van het kasteel

Het kasteel is gelegen op een omgracht terrein en omvat een hoofdgebouw bestaande uit twee haaks op elkaar staande vleugels met wolfsdaken. Op de binnenhoek bevindt zich een zware ronde toren van baksteen en mergel uit de 15de eeuw met een hoge spits daterend van rond 1700. Het kasteel heeft in het verleden vier torens gehad waarvan er drie tijdens een belegering door huurlingen van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in 1598 zijn vernield.

Het kasteel heeft tevens een haakvormige voorburcht of neerhof uit de 17de en 18de eeuw bestaande uit een ingangsvleugel met mansardedak en een poortpaviljoen met zadeldak tussen gezwenkte topgevels. De doorgang aan de veldzijde bevat een sluitsteen met het jaartal 1750; onder een fronton en aan de hofzijde bevindt zich een sluitsteen met het jaartal 1886. De toegang tot het kasteel gaat over een brug met drie gemetselde bogen. Inwendig heeft het kasteel onder meer een zandstenen schouw en een zaaltje met betimmering in Lodewijk XV-stijl.

Geschiedenis en bewoners

De eerste vermelding dateert van 1212 wanneer er sprake is van een versterkt huis Ghoor van de heren van Ghoor de Horne. Omdat er ook een later kasteel bekend werd onder deze naam, noemde men dat kasteel in de 19e eeuw Nienghoor ("het nieuwe Ghoor") en werd aan het kasteel in Haelen gerefereerd als Aldenghoor ("het oude Ghoor").

In 1380 verkochten de heren van Ghoor het kasteel aan Eustache van den Bongaert om vervolgens in 1428 weer op Aldenghoor terug te keren. Nu verbleven ze er tot 1501. De gebroeders van Ghoor waren berucht in Midden-Limburg en ze maakten het zo bont dat ze werden achtervolgd door de plaatselijke drossaard en gedwongen waren om uit te wijken naar de andere zijde van de Maas waar de drossaard geen bevoegdheden had.

De Van Ghoors werden opgevolgd door Werner van Pallandt, die als landvoogd van Gulick echter hoofdzakelijk verbleef in zijn kasteel Wassenberg en maar weinig op Aldenghoor te vinden was. Na de dood van de kinderloos gebleven Van Pallandt in 1535 kwam het kasteel in bezit van Dirk van den Boetzelaar, en zijn opvolgers Dirk II en Zweder van den Boetzelaar. De dochter van deze laatste, Ermgard geheten, weerstond samen met een aantal Haelense strijders aan het begin van de 17e eeuw een belegering door een rondtrekkende roversbende. Nadat de Franse edelman François de Mauleon zijn kortstondig verblijf op het kasteel had gehad, kwam het in 1629 in bezit van de familie De Keverberg. De laatste telg die er woonde was baron Karel De Keverberg; zijn familie had het kasteel toen bijna drie eeuwen lang in bezit gehad.

Het heden

Na het overlijden van de baron kwam het kasteel in 1903 in bezit van de Zusters Ursulinen, werd het omgedoopt tot klooster en werd het complex drastisch uitgebreid. Later, in 1927, veranderde het klooster in een kleinseminarie voor missiepaters. Toen de paters in 1976 vertrokken, werd het kasteel weer privébezit. De huidige bewoners bieden de mogelijkheid het kasteel op afspraak te bezichtigen.


Ga naar Wikipedia.

Het kasteel Aldenghoor is gelegen ten zuiden van het dorp Haelen op de zuidoever van de Haelensche Beek. De grachten van het kasteel, dat in de negentiende eeuw ook wel het Huis te Haelen werd genoemd, werden vroeger opgestuwd door de nog bestaande Vogelmolen. Het kasteel ligt nu samen met de voorgebouwen en de tuin op een omgracht terrein. In de achttiende eeuw hadden het kasteel en de voorburcht nog afzonderlijke grachten.

Kasteel Aldenghoor ligt op een omgracht rechthoekig terrein met aan de noordoostzijde de neerhof. Aan de zuidwestzijde ligt de langgerekte, deels gereconstrueerde achttiende-eeuwse formele, maar later deels verlandschappelijkte tuin. Aan de zuidoostzijde wordt de tuin nog begrensd door een berceau, een begroeide galerij. Het geheel is omgeven door het achttiende-eeuwse lanenstelsel. Het huidige kasteel bestaat uit drie elementen.

De bijgebouwen vormen nu drie zijden van een binnenplaats en zijn, getuige het jaartal 1886 aan de binnenplaatszijde, regelmatig vernieuwd zonder de hoofdvorm aan te tasten.

De huidige kapel aan de zuidwestzijde van de poort werd gebouwd voor de paters van Mill Hill en staat in de voormalige gracht. De paters lieten in 1935 ten zuidoosten van het huis aan de overzijde van de gracht een groot internaat bouwen, dat nu als dorpshuis dienst doet. De nieuwbouw werd door de nog bestaande overdekte bakstenen gang verbonden met het hoofdgebouw.

Nu nog te zien:



Context:

Gelegen op de zuidoever van de Haelensche Beek.

U kunt foto's van dit monument toevoegen op Wikimedia Commons o.v.v. rijksmonumentnr. 19967