Kasteel Horn - Horn

  • Informatie
  • Gegevens
  • Documentatie
  • Domein
  • Media

Naam:

Horn

Adres:

Kasteelstraat 6, Horn

Informatie:

Kasteel Horn is in de dertiende eeuw gebouwd als een onregelmatig rond kasteel met vier ronde hoektorens. Al kort na de bouw werden de weermuren en de torens opgehoogd met mergel. In de vijftiende eeuw werd een nieuwe poorttoren gebouwd en trok men de oude poorttoren bij de woonverblijven.

Bezoek mogelijkheden:

Beperkt te bezichtigen voor groepen na schriftelijke aanvraag.

Omschrijving:

(RCE) Op een omgracht opgehoogd terrein gelegen kasteel, bestaande uit een haakvormig woongedeelte, waarop een ringmuur aansluit met rond uitgebouwde hoektorens, midden XIII-XV e.v.; gewijzigd XVIII en XIX. Gerestaureerd na brand 1954-1957. Gebouwen langs de nederhof, XVIII-XIX, de woningen Kasteelstraat 11 en 13 met bijgebouwen, alsmede twee aan elkaar gebouwde schuren. Bij het begin van de oprit naar het kasteel een gemetselde pomp in Lodewijk XV-stijl.

Bouwtype:

Kasteel

Typologie:

Ronde burcht

Huidig gebruik:

Wonen

Adres:

Kasteelstraat 6

Plaats:

Horn

Gemeente:

Leudal

Rijksmonument:

510029

Omvang monument:

Kasteel, pomp, gebouwen langs Nederhof en de woningen Kasteelstraat 11 en 13

Documentatie:

  • Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Dossier Horn, Zeist, Documentatie historische buitenplaatsen.

Literatuur:

  • Agt, J.J.F.W. van, 'Het kasteel van Horn' in: Bulletin KNOB, 63(1964), p. 1-32.
  • Anoniem, 'Restauratie-nieuws' in: Nieuws-Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond, 1948, p. 38, 1954, p. 87, 1957, p. 264.
  • Anoniem, 'Archeologisch nieuws' in: Nieuws-Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond, 1957, p. 185-186.
  • Anoniem, 'Het kasteel Horn te Horn (L)' in: De Maasgouw, 79(1960), p. 124-142.
  • Anoniem, Kasteel Horn, beheersplan 1984-1994, 't Harde, Stichting tot Behoud van Particuliere Historische Buitenplaatsen, 1985.
  • Boel, W.M. van de (et al.), Horn = Horne = Haeoer, Horn, uitg. door Jac. Wijnands en Piet Spee, 1989, 240 p.
  • Boel, W.M. van de, 'Facetten van de geschiedenis van Horn' in: Rondom het Leudal, 4(1976), p. 22-24 en 5(1976), p. 16-18.
  • Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 194.
  • Gulick, F.W. van, 'Het kasteel Horn te Horn' in: Nederlandse Kastelen en Landhuizen, Den Haag, Ten Hagen, 1960, p. 456-463.
  • Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, pp. 199-203.
  • Haan, W.F.H. de, 'Het kasteel van Horn' in: Heemschut, (1931), p. 10.
  • Habets, J., 'De Loonsche leenen in het tegenwoordige hertogdom Limburg, 4, Het graafschap Horne' in: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg, (1871), p. 48.
  • Hanssen, J.H., 'Christophorus Mattheus van Bree, admodateur te Horn 1704-1717' in: Rondom het Leudal, 28(1982), p. 24-26.
  • Herten, H. van, 'Enkele herinneringen aan Horn' in: Rondom het Leudal, 31(1983), p. 22-26.
  • Hms, J., 'Horn en zijn kasteel' in: Ons Heem, 8(1959)2.
  • Janssen de Limpens, K.J.Th., Leen- en laathoven in de Maaslandse territoria vóór 1795, (Werken uitgegeven door Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, nr. 6) Maastricht, 1974, p. 150 (nr. 895).
  • Jongsma, H. & A. Loosjes, Kasteelen, buitenplaatsen, tuinen en parken van Nederland, 3 delen, Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1912-1922, deel 1, p. 33.
  • Kransberg, D. en H. Mils, Kastelengids van Nederland; Middeleeuwen, Haarlem, 1979, p. 227-229.
  • Linssen, D., H. Rottier en H. Salden, Limburgse kastelen in vogelvlucht, z.p. (Heerlen / Genk), 1980, p 60-61.
  • Moes, E.W. & K. Sluyterman, Nederlandsche Kastelen en Hun Historie, 3 delen, Amsterdam, Elsevier, 1912-1913, deel III, p. 101.
  • De Nerée tot Babberich, 'Horn' in: Limburg's Jaarboek, 30(1924), p. 44-65.
  • De Provincie Limburg (2 delen), Deel VII in Voorlopige Lijst der Nederlandsche Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Den Haag, 1926, p. 139-140.
  • Renaud, J.G.N., 'Middeleeuwse kastelen in Limburg' in: Bulletin Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond, 6de serie, 14(1961), p. 109-140.
  • Reyen, P.E. van, Middeleeuwse kastelen in Nederland, Bussum, Fibulareeks 9, uitgever C.A.J. van dishoeck, 1965.
  • Slanghen, E., 'Het graafschap Horn II' in: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg, (1879), p. 3-74.
  • Tromp, H.M.J. & T. Henri-Buitenhuis (red.), Historische buitenplaatsen in particulier bezit, Utrecht, Het Spectrum, 1991, p. 236.
  • Tromp, H.M.J., Private Country Houses in the Netherlands, Zwolle / Zeist, Waanders / RDMZ, 1997, p. 280-281.
  • Verzijl, J., 'Het kasteel van Horn bij Roermond (en zijn bewoners)' in: Gens Nostra, (1946 / 47), p. 81.
  • Wijnands, J., De gemeente Horn 1800-1990, Horn, Gemeentebestuur van Horn, 1990, 136 p.
  • Win, J.Th.H de, Minder bekende facetten in de bestuursgeschiedenis van stad en land van Weert (Het verband tussen de landen van Weert en Horn)' in: De Maasgouw, 76(1957), p. 161 en 77(1958), p. 13 en 33.
  • Wolters, M.J., Notice historique sur l'ancien comte de Hornes et sur les anciennes seigneuries de Weert, Wessem, Ghoor et Kessenich, Gand, Gyselynck, 1850, 288 p.

Horn is van oorsprong een ronde burcht op een kunstmatig opgehoogd terrein in een in 1342 afgesneden bocht van de Maas. Het kasteel bestaat tegenwoordig uit een L-vormig woongedeelte, waarin een voormalige poorttoren en een later poortgebouw zijn opgenomen, omsloten door een aansluitende ringmuur met twee halfronde hoektorens. De oorspronkelijke gracht is sinds het midden van de negentiende eeuw in een landschappelijke parkaanleg opgenomen. Na een hevige brand in 1948 is het kasteel in de jaren 1954-1957 gerestaureerd.

Bouwhistorische overwegingen pleiten voor een datering van de bouw in het tweede kwart van de dertiende eeuw. Dat komt overeen met de oudste vermelding van het kasteel in 1243. Er wordt echter verondersteld, dat de onregelmatige ronde vorm ontstaan is door de aanwezigheid van een motte. Er is wel een indirecte aanwijzing: 5 meter onder het huidige binnenplein is een ouder woonniveau met fundering van tufsteen en Maaskeien gevonden. Dit lijkt te wijzen op een ontwikkeling als bij de burcht van Kessel, waar onder de motte ook de resten van een ouder kasteel zijn aangetroffen. Een verhoging van het niveau met 5 meter zou dan uit egalisering van een motte te verklaren zijn.

In het midden van de negentiende eeuw werden de spaarbogen in de ringmuur geopend, waardoor vanaf de binnenplaats een fraai uitzicht ontstond over het omringende landschapspark.

Over de oorspronkelijke voorburcht is weinig bekend. Het huidige zeer ruime voorplein ten noordoosten van het kasteel wordt nu omgeven door de negentiende-eeuwse kasteelboerderijen en de twee tiendschuren uit de achttiende eeuw.

Context:

Gelegen op een ophoging in een oude bocht van de Maas.
U kunt foto's van dit monument toevoegen op Wikimedia Commons o.v.v. rijksmonumentnr. 510029