Onbekend (ruïne) Eyckholt - Heerlen

  • Informatie
  • Gegevens
  • Documentatie
  • Media
  • Domein

Naam:

Eyckholt

Alternatieve benaming(en):

Oude Eijkert

Adres:

Eikendermolenweg 90, Heerlen

Bezoek mogelijkheden:

Nee

Omschrijving:

(RCE) Schilderachtige ruine, XV, bij de beboste noordhelling van het Geleendal. Bouwhoeve van baksteen met fragmenten van Kunradersteen en mergel, XVII-XIX. Molen; van vakwerk, XVIII; molenwerk ten dele oud.

Bouwtype:

Onbekend (ruïne)

Typologie:

Motte

Huidig gebruik:

geen (ruïne); agrarisch

Adres:

Eikendermolenweg 90

Plaats:

Heerlen

Gemeente:

Heerlen

Rijksmonument:

21270

Omvang monument:

Ruïne, molen en bouwhoeve, de provinciale bescherming betreft alleen de molen.

Documentatie:

  • Rijksarchief Limburg, Archief kasteel Terworm (nr. 16.0522), Maastricht, zie o.a. de inv. nrs. 72-90 over huis en leen Eijckholt.

Literatuur:

  • Corten, A., 'Terworm gebied van monumenten en kastelen' in: Land van Herle, 34(1984), p. 33-35.
  • Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 165.
  • Doppler, P.M.H., 'Het adellijk huis Eyckholt (1719)' in: De Maasgouw, 40(1920), p. 7.
  • Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, pp. 417-419.
  • Janssen de Limpens, K.J.Th., Leen- en laathoven in de Maaslandse territoria vóór 1795, (Werken uitgegeven door Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, nr. 6) Maastricht, 1974, p. 57 (nr. 221).
  • Kransberg, D. en H. Mils, Kastelengids van Nederland; Middeleeuwen, Haarlem, 1979, p. 219.
  • Krüll, W.J., Bibliografie van de geschiedenis van de Zuid-Limburgse kastelen en landhuizen, Heerlen, 1982, nummer 31.
  • Krüll, W.J., 'Kasteelnamen uit het gebied van Terworm' in: Land van Herle, 35(1985), p. 56-57.
  • Lindelauf, W., 'Het kasteel Eyckholt' in: Land van Herle, 4(1954), p. 1-7, 46, 56-66 en 87-88.
  • Marres, W. en J.J.F.W. van Agt, Zuid-Limburg, uitgezonderd Maastricht, Den Haag, staatsdrukkerij, Deel V (provincie Limburg), derde stuk in De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst, 1962, p. 260-262.
  • Peters, P.J.M., 'Uit Heerlens verleden' in: De Maasgouw, 46(1926), p. 7 en 14-18.
  • Put, M.M.J. & M. van Dijk, 2000 jaar Heerlen: van Romeinse nederzetting tot moderne stad, Heerlen, 1998, uitgave van het stadsarchief, 340 p.
  • Schulte, A.G. (red.), Ruïnes in Nederland, Zwolle / Zeist, Waanders / RDMZ, 1997, p. 184.
U kunt foto's van dit monument toevoegen op Wikimedia Commons o.v.v. rijksmonumentnr. 21270

De ruïne van kasteel Eykholt is gelegen in de vrijwel verdwenen buurtschap Welten aan de noordwestrand van Heerlen, op de plaats waar de huidige Koekoeksweg het dal kruist. Het kastee werd gebouwd op de noordoever van de Geleenbeek, die ter plaatse een diep dal heeft uitgesleten. Dezelfde beek voedde enkele honderden meters stroomafwaarts de gracht van Terworm.

De ruïne van kasteel Eykholt bestaat uit de resten van een ronde weermuur en een vierkante toren. De gracht werd van water voorzien door de Geleenbeek.

De bij het kasteel horende boerderij en schuur zijn in het jaar 1736 geheel door brand verwoest. Het kasteel kreeg daarna een opslagfunctie, waarbij veldvruchten in de grote zaal werden opgeslagen. Deze wijziging in functie geeft al aan dat het kasteel niet meer als adelijk woonhuis in gebruik was. Aangenomen wordt dat het kasteel rond 1760 is gesloopt, of vanaf die tijd aan het verval werd prijsgegeven. In de twintigste eeuw resteerde slechts een ruïne van de toren. De nieuwe hoeve die na de brand van 1736 op 300 meter van het kasteel verrees, is in 1925 onder de slopershamer gevallen. De watermolen die bij het kasteel hoorde en het water van de Geleenbeek opstuwde om de grachten te vullen, de Eyckholtermolen, is er nog.

Nu nog te zien:



Context:

Gelegen op de noordoever van de Geleenbeek.