Onbekend, uitgezonderd enkele fragmenten Stevensweert - Stevensweert

  • Informatie
  • Gegevens
  • Documentatie
  • Media
  • Domein

Naam:

Stevensweert

Adres:

Jan van Steffeswertplein 18, Stevensweert

Website:

http://www.stevensweert-zons.info

Bezoek mogelijkheden:

Nee

Omschrijving:

(RCE) Hervormde kerk etc. Van de westelijke en zuidelijke buitengevels van het voormalige kasteel van Stevensweert zijn overblijfselen bewaard in de tuinmuur.

Bouwtype:

Onbekend, uitgezonderd enkele fragmenten

Typologie:

Vierkant kasteel

Huidig gebruik:

Tuinmuur

Adres:

Jan van Steffeswertplein 18

Plaats:

Stevensweert

Gemeente:

Maasgouw

Rijksmonument:

34900

Omvang monument:

Kerk en tuinmuur

Documentatie:

  • Win, J.Th.H. de, Inventaris van de archieven der gemeente Stevensweert, Maastricht, Inspectie der Gemeente- en Waterschapsarchieven in Limburg, 1940, 187 p.

Literatuur:

  • Crabben, A. van der, Caerten figurativen van het Eiland in de Maas. Een reproduktie van twee kaartboeken van Stevensweert en Ohé en Laak uit het begin van de 18de eeuw, Stevensweert, Amici Insulae, 1990, 171 p.
  • Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 479.
  • Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, pp. 258-260.
  • Habets, J., 'De voormalige heerlijkheid en vesting Stevensweert (Met 9 bijlagen 1233-1472)' in: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Duché de Limbourg, 13(1876), p. 281-310. (Ook als overdruk: Roermond, J.J. Romen, 1876, 32 p.)
  • Hendrickx, M., L. Janssen & H. Rutten e.a., Stevensweert; munten en kaarten, Baarlo, Klooster 'De Berckt', 1953, 60 p.
  • Janssen de Limpens, K.J.Th., Leen- en laathoven in de Maaslandse territoria vóór 1795, (Werken uitgegeven door Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, nr. 6) Maastricht, 1974, p. 209 (nr. 1201).
  • Keizer, A., Stevensweert, histories onderzoek naar de geschiedenis van Stevensweert en omgeving. Rehabilitatie van het stadje Stevensweert en zijn omgeving, Delft, scriptie TH Afdeling Bouwkunde, 1976.
  • Pantus, W.J., 'Stevensweert, een oude veste opnieuw bezien' in: Heemschut, (1981)7 / 8, p. 120-123.
  • De Provincie Limburg (2 delen), Deel VII in Voorlopige Lijst der Nederlandsche Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Den Haag, 1926, p. 449.
  • Rutten, H.G.M., Stevensweert in oude ansichten, Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1985, 38 p.
  • Rutten, H.G.M., 'Nieuwe gegevens over het kasteel te Stevensweert' in: De Maasgouw, 101(1982), p. 29-36.
  • Rutten, H.G.M., 'Stevensweert: hernieuwde waardering voor een oude vesting' in: Monumenten, 8(1987)2 / 3, p. 7-11.
  • Sangers, W. & A.H. Simonis, Er ligt een eiland in de Maas. Geschiedenis van Stevensweert en Ohé en Laak, Echt, uitgeverij Valkenburg, 1955. (Ook tweede druk te Arnhem, Gysbers en Van Loon, 1978, 448 p.)
  • Sangers, W. & A.H. Simonis, Verkenning van 'Het Eiland in de Maas'. Gids langs de bezienswaardigheden van Ohé en Laak en het vestingstadje Stevensweert, Stevensweert, 1971, 36 p.
  • Simonis, A.H., 'Het kasteel van Stevensweert' in: De Maasgouw, 73(1954), p. 79-88.
  • Stoop, M., Een kasteel als werkplek. Personeel en werkzaamheden op kasteel Stevensweert tussen 1539 en 1557, Utrecht, scriptie Rijksuniversiteit Utrecht, 1995.
U kunt foto's van dit monument toevoegen op Wikimedia Commons o.v.v. rijksmonumentnr. 34900

Kasteel Stevensweert werd gebouwd bij een nederzetting op de door de Oude en Nieuwe Maas omspoelde Werde of Stevensweerd (het Eiland). Het kasteel en het dorp werden in 1633 door de Spaanse gouverneur omgevormd tot het gelijknamige vestingstadje, dat van grote betekenis was voor de beheersing van de brug over de Maas en de controle van de scheepvaart over de rivier. Het kasteel lag ter plaatse van het huidige Jan van Steffeswertplein. De zuidoostelijke gracht lag op de plaats van de tuin van het gouvernementshuis.

Over de oudste vorm van het in 1428 genoemde kasteel is slechts door archeologisch onderzoek iets bekend. Zo werden in 1953 funderingen aangetroffen van een toren van 10 x 11 meter (…). De ouderdom van de toren, vermoedelijk een woontoren, werd gedateerd op het einde van de dertiende of het begin van de veertiende eeuw. (…) Aan het eind van de Middeleeuwen werd de gracht gedempt en de toren vervangen door en kasteel van ongeveer 28 meter in het vierkant. Op de zuidoostelijke hoek verrees een ronde toren, waarvan een deel in het later gouvernementshuis bewaard bleef.

Rond 1540 (…) liet graaf Oswald van den Bergh het kasteel naar het westen en noordwesten fors vergroten. Daarbij werd op de noordwesthoek een rondeel van ongeveer 20 meter doorsnede gebouwd (…).

Ten gevolge van de uitbouw tot vesting na 1633 verloor het kasteel zelf, dat zich al in 1599 in slechte staat bevond, zijn defensieve functie en konden de grachten worden gedempt.

Bij een belegering door de Fransen in 1702 leed het kasteel zoveel schade dat werd overgegaan tot gedeeltelijke sloop. Ter vervanging werd de zuidvleugel in 1732 naar het oosten verlengd met het huidige gouvernementshuis (…). Aan het einde van de achttiende eeuw werd de oude zuidvleugel met de ronde toren uiteindelijk gedeeltelijk gesloopt. Een klein deel van de toren bleef op de hoek van het gouvernementshuis tot op heden bewaard, evenals een gedeelte van de zuidvleugel met enkele schietgaten en een keldertje met funderingsresten onder de huidige protestantse kerk.

Nu nog te zien:



Context:

Gelegen in het dal van de Maas