Kasteelhoeve (?) Prickenis - Heerlen

  • Informatie
  • Gegevens
  • Documentatie
  • Media
  • Domein

Naam:

Prickenis

Alternatieve benaming(en):

Klein Geitsbach

Adres:

Prikkenis 1, Heerlen

Bezoek mogelijkheden:

Nee

Omschrijving:

(SB4) Wit gesausd hoofdgebouw onder pannen wolfsdak. In de smalle voorgevel vier vensters over twee bouwlagen verdeeld en een gevelsteen met een afbeelding van een ridder met de tekst 'Prickenis 1381'. Links van het hoofdgebouw een laag rond torentje met spits. Rechts van het hoofdgebouw een dwarse vleugel met poortdeuren naar een binnenplaats. De dwarse vleugel maakt een hoek van negentig graden en sluit aan op een andere dwarse vleugel. De diverse economiegebouwen omsluiten zo een binnenplaats.

Opmerking:

Volgens De Win, maar Geitsbach ligt als aparte hoeve zonder aanduiding Klein of Groot ten zuidoosten van Prickenis, dus de naam Geitsbach kan nooit voor Struver of Prickenis tegelijk gelden.

Bouwtype:

Kasteelhoeve (?)

Typologie:

Moated site

Huidig gebruik:

Wonen

Adres:

Prikkenis 1

Plaats:

Heerlen

Gemeente:

Heerlen

Literatuur:

  • Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 577-579.
  • Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, p. 428.
  • Habets, J., 'De leenen van Valkenburg' in: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Duché de Limbourg, 22(1885), p. 161-164.
  • Hommerich, L. van & F. Welters, Gedenkboek Voerendaal, Heerlen, Winants, 1949.

Het huis Prickenis ligt ten westen van Heerlen en direct ten westen van de spoorlijn Heerlen-Maastricht. Het kasteel werd gebouwd in het dal van de Geleenbeek op de plaats waar een noordelijk zijdal zich afsplitst. De hoofdstroom was iets westelijk omgeleid. Sinds het eind van de negentiende eeuw maakte Prickenis deel uit van het landgoed Terworm, dat zich uitstrekte langs de Geleenbeek en meerdere voormalige adellijke huizen omvatte.

Over de bouwhistorie van huis Prickeis of Klein Geitsbach is weinig bekend. Het complex was omgeven door een brede omgrachting, die in 1822 aan de oostzijde verdwenen was. Het is mogelijk dat het zuidelijke deel een afzonderlijke omgrachting kende en de plaats van het kasteel is geweest. Op de Tranchotkaart uit 1803 en op het eerste kadastrale minuutplan uit 1822 is een gecompliceerde plattegrond te zien, waarbij het niet duidelijk is was het complex oorspronkelijk was. Volgens de Tranchotkaart werden drie binnenplaatsen omsloten en had het complex een haakvorm. Op de genoemde kadastrale kaart blijkt een lange vleugel inmiddels verdwenen en zijn twee binnenplaatsen niet meer gesloten. Het was het begin van het einde van de gebouwen aan deze open binnenplaatsen.

In de loop van de tijd zijn vrijwel alle gebouwen van Prickenis gesloopt. Het enige wat nu nog rest zijn de vleugels die de meest noordelijke binnenplaats omsluiten.

De omgrachting was in het begin van de twintigste eeuw vrijwel verdwenen. Op het ogenblik resteren nog slechts enkele sporen van de grachten.

Nu nog te zien:



Context:

Gelegen op de plek waar twee zijdalen en de Geleenbeek samenkomen.