Herenhuis en besloten hoeve Lemiers - Lemiers

  • Informatie
  • Gegevens
  • Documentatie
  • Media
  • Domein

Naam:

Lemiers

Alternatieve benaming(en):

Limirschen, Gen Hoes, In gen Hoes

Adres:

Oud Lemiers 10, Lemiers

Bezoek mogelijkheden:

Nee

Omschrijving:

(RCE) Kasteel. Herenhuis van baksteen met hoog schilddak, XVII - XVIIIb (op oudere kelderverdieping), voorzien van een vierkant torentje en een kleine binnenplaats met arcaden. Tussendorpelvensters en 18de-eeuwse vensters, waarvan de omlijstingen van Naamse steen samengestelde sluitstenen hebben of getoogd zijn.

Slothoeve uit 1678, voorzien van twee oudere hoektorens met knobbelspitsen. Toegangspoort geflankeerd door grote voluten. Fontein 1729.

Gebouw van algemeen belang wegens bijzondere oudheidkundige en kunsthistorische waarde.

Bouwtype:

Herenhuis en besloten hoeve

Typologie:

Zaaltoren

Huidig gebruik:

Wonen

Adres:

Oud Lemiers 10

Plaats:

Lemiers

Gemeente:

Vaals

Rijksmonument:

509926

Omvang monument:

Herenhuis, slothoeve en fontein

Documentatie:

  • Anoniem, Lemiers, beheersvisie 1991-2001, Elburg, Stichting tot Behoud van Particuliere Historische Buitenplaatsen, 1991.
  • Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Dossier Lemiers, Zeist, Documentatie historische buitenplaatsen.
  • Win, J.Th.H. de, Inventaris van de archieven der gemeente Vaals, Maastricht, Inspectie der Gemeente- en Waterschapsarchieven in Limburg, 1940, 375 p.

Literatuur:

  • Agt, J.J.F.W. van et al., Vaals, Wittem en Slenaken, Den Haag, Staatsuitgeverij, deel VII in De Nederlandse monumenten van geschiedenis en kunst. De provincie Limburg, Zuid-Limburg uitgezonderd Maastricht, 2e afl., 1983, p. 35 en 43-55.
  • Anoniem, 'Restauratie-nieuws' in: Nieuws-bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond (KNOB), 1950, p. 64 en 1951, p. 40 en 72.
  • Berkum, A. van, 'Het zaalkerkje van Oud-Lemiers' in: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg, 111(1975), p. 109-112.
  • Bertram, P., 'Mensen, hoeven en velden in de vroegere Vaalser St.-Paulusparochie en rond St.-Catharinakapel van Lemiers' in: Sankt Tolbert Vaals verleden en heden: tijdschrift van de heemkundige vereniging Sankt Tolbert Vaals, (1995)4, p. 3-67.
  • Bertrand, Cor, Vaals in oude ansichten, Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1975.
  • Brun, Sante, Spero invidiam Vaals, Vaals, uitgave van het gemeentebestuur Vaals, 1979, 24 p.
  • Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 534.
  • Grimme, G., 'Burgen und Schlösser im Aachener Grenzland, III, Haus Lemiers' in: Aachener Leben, Kur- und Verkehrszeitung, (1936)42.
  • Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, pp. 459-462.
  • Jongen, H., Bijdragen tot de geschiedenis van Lemiers en het vijftigjarig bestaan van zijn rectoraat, Maastricht, 1930, p. 9-16.
  • Kransberg, D. en H. Mils, Kastelengids van Nederland; Middeleeuwen, Haarlem, 1979, p. 233.
  • Krüll, W.J., Bibliografie van de geschiedenis van de Zuid-Limburgse kastelen en landhuizen, Heerlen, 1982, nummer 83.
  • Oppenhoff, J., 'Vaalsbruch und der Malensbruch, zur Geschichte einer alten Waldgenossenschaft' in: Zeitschrift des Aachener Geschichtsverein, 56(1935), p. 31.
  • Pelser-Berensberg, O. von, 'Beiträge zur Geschichte des Hochherrenlehngutes Lemiers' in: Familienblatt von Pelser-Berensberg, 4(1914), p. 52 e.v.
  • De Provincie Limburg (2 delen), Deel VII in Voorlopige Lijst der Nederlandsche Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Den Haag, 1926, p. 479.
  • Rhoen, C., Schloss und Capelle zu Lemiers, Aachen, La Ruelle, 1895, 15 p.
  • Salden, H., Mededeling in: Kastelen in Limburg / Kastelendag, 1988, Venlo / Arcen.
  • Timmers, J.J.M., Kasteel Lemiers Genhoes in de gemeente Vaals, Maastricht, uitgave van de auteur, 1969 / 1970, 5 p.
  • Timmers, J.J.M., Het kasteel Genhoes te Lemiers, 1971.
  • Timmers, J.J.M., 'Een kasteel herleeft' in: Bronk-Maasland, (1969 / 70), p. 143.
  • Tromp, H.M.J. & T. Henri-Buitenhuis (red.), Historische buitenplaatsen in particulier bezit, Utrecht, Het Spectrum, 1991, p. 237.
  • Tromp, H.M.J., Private Country Houses in the Netherlands, Zwolle / Zeist, Waanders / RDMZ, 1997, p. 281.
  • Vaals, gemeente Vaals (uitbreiding), toelichting op het besluit tot uitbreiding van het beschermde dorpsgezicht Vaals, Zeist, Rijksdienst voor de Monumentenzorg, 1987, 12 p.
  • Win, J.Th.H. de, De geschiedenis van Vaals, Vaals, Gemeente Vaals, 1941, 109 p.
U kunt foto's van dit monument toevoegen op Wikimedia Commons o.v.v. rijksmonumentnr. 509926

In het dal van de Selzerbeek, die daar nu de grens met Duitsland vormt, en ter hoogte van de samenvloeiing met de Hermansbeek ligt ten noordwesten van de oorspronkelijke dorpskern van Lemiers het gelijknamige kasteel. Ontstaan vanuit een omgrachte woontoren, groeide het uit tot een bescheiden kasteel met een ruime voorburcht. Stroomopwaards ligt het oorspronkelijke dorp Lemiers met de rond 1100 gebouwde kapel. Dit is nu bekend als Oud-Lemiers sinds aan de in 1824-1825 aangelegde straatweg een nieuw dorp is ontstaan.'

Na 1640 werd het kasteel uitgebreid met een vierkante, inmiddels verlaagde traptoren tegen de zuidelijke gevel en een drietal vleugels rond een binnenplaatsje.'

De voorburcht is vanaf 1667 herbouwd met gebruikmaking van ouder materiaal. Gestart is met de noordvleugel en het vierkante hoektorentje in het noordwesten. Ten zuiden van de poort leidde een muur naar een rond hoektorentje in het zuidwesten. Hier verrees het zuidelijke gedeelte van de voorburcht inclusief een watermolen over de (gedempte) Hermensbeek.

De tuin voor het kasteel bevat een fontein uit 1779 en is vanuit het zuiden toegankelijk via een bakstenen brug en een achttiende-eeuwse sierpoort. Het gehele terrein kent alleen in het zuiden, oosten en noordoosten een buitengracht, terwijl ten westen van het kasteel nog en deel van de tussengracht bewaard is gebleven. Recentelijk is de voorburcht op een weinig subtiele wijze geschikt gemaakt voor bewoning.'

Nu nog te zien:



Context:

Gelegen op de plaats waar drie beken samenkomen, op de westelijke oever van de Selzerbeek.