Herenhuis Hoosden - St.-Odiliënberg

  • Informatie
  • Gegevens
  • Documentatie
  • Domein
  • Media

Naam:

Hoosden

Alternatieve benaming(en):

Hoosten, Cleen Oosten, Kleyn Oosten

Adres:

Hoosden 1, St.-Odiliënberg

Bezoek mogelijkheden:

Nee

Omschrijving:

(RCE) XVII-XVIII e.v. Woonvleugel met een zadeldak onderbroken door een hoger opgaande vierkante partij onder een tentdak met dakruitertje. Het plein voor het huis wordt geflankeerd links door een haaks op de woonvleugel aansluitende lagere dienstvleugel, rechts door een losse dienstvleugel en aan de voorzijde van het plein een muur en een toegangshek tussen poortpijlers met gebeeldhouwde bekroningen. Bijgebouwtje verbonden met het hoofdcomplex door een tuinmuur.

Bouwtype:

Herenhuis

Typologie:

Moated site

Huidig gebruik:

Wonen

Adres:

Hoosden 1

Plaats:

St.-Odiliënberg

Gemeente:

Roerdalen

Rijksmonument:

33641

Omvang monument:

Huis en twee dienstvleugels, poortpijlers en muur, bijgebouwtje

Documentatie:

  • Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Dossier Hoosden, Zeist, Documentatie historische buitenplaatsen.

Literatuur:

  • Anoniem, St. Odilienberg: historische schets over het oudste pelgrimsoord in Midden-Limburg, Roermond, Timmermans, 1955, 94 p.
  • Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 391.
  • Geuskens, P. 'De weldoenster Anna van Baerle' in: De Maasgouw, 102(1983), p. 128-137.
  • Geuskens, P. 'De metamorfose van Cleen Oosten tot Hoosden te Sint-Odiliënberg' in: De Maasgouw, 104(1985), p. 82-89.
  • Gootzen, P., 'Edele woonhuizen in de Roerstreek (1)' in: Jaarboek der Heemkundige Vereniging Roerstreek, 5(1973), p. 10-28.
  • Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, pp. 246-247.
  • Hereswitha, M., 'Huize Hoosten (Kleyn Oosten) in St.-Odiliënberg, buitengoed van de Sociëteit van Jezus (te) Roermond' in: Jaarboek der Heemkundige Vereniging Roerstreek, 3(1971), p. 23.
  • Hereswitha, M., 'Het landgoed Hoosden (te St.-Odiliënberg)' in: Jaarboek der Heemkundige Vereniging Roerstreek, 4(1972), p. 18-27.
  • Janssen, J.A.M., Landgoed Hoosden: een broekbos in het dal van de Roer, een onderzoek naar flora en vegetatie, met aanvullingen over hydrobiologie en insekten, St.-Odiliënberg, Heemkundevereniging 'Roerstreek', 1982, 67 p.
  • Mulken, W. van m.m.v. J.G.A. Hendriks, Inventaris van de archieven der gemeente Sint-Odiliënberg, 1796-1939, Maastricht, Provinciale Inspectie der Archieven in Limburg, 1990, 205 p.
  • De Provincie Limburg (2 delen), Deel VII in Voorlopige Lijst der Nederlandsche Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Den Haag, 1926, p. 358.

Het huis Hoosden of Hoosten ligt in het Roerdal oostelijk van de oude dorpskern van Sint-Odiliënberg, waarvan de stichting teruggaat tot de Middeleeuwen. Het is gelegen in een door de Roer geschapen terrassenlandschap op een horst omzoomd door loofbos. Het landgoed is door lanenstelsels doorsneden en kent een unieke flora. Het landhuis zelf is pas in de achttiende eeuw ontstaan uit een boerderij.

Het goed Hoosden was vanaf de zestiende eeuw een boerenerf dat verpacht werd. Gegevens over de hoeve van destijds zijn niet bekend. Nadat Hoosden in 1637 in handen was gekomen van de jezuïeten te Roermond, werden de opbrengsten van het bezit door landverbetering en ontginning verhoogd. Rond 1662 lieten ze de mogelijk vervallen hoeve door nieuwbouw vervangen. (…) In het jubeljaar 1737 werd Hoosden door de jezuïeten omgebouwd tot een buitenverblijf. Voor de bouwwerkzaamheden werd een aparte steenoven gebouwd.

Het complex omsloot samen met de bouwhoeve een vierkant plein. Op een plattegrond uit 1743 is te zien dat aan de oostzijde nog een langgerekt gebouw stond. Daarentegen is dit gebouw op de Tranchotkaart (…) niet meer aanwezig. In 1772 is wederom een steenoven gebouwd: blijkbaar was men van zins het complex uit te breiden of te verbouwen. Toen de jezuïetenorde in 1773 werd opgeheven, kwamen die plannen te vervallen. De kopers van het geconfisqueerde goed hebben in de loop van de negentiende eeuw de hoofdstructuur van het complex gewijzigd door de eerdergenoemde vleugel tegen de oostzijde en de gebouwen tegenover het hoofdgebouw te verwijderen.

Haaks op het landhuis staan twee dienstgebouwen, waarvan één tegen het huis, en de ander los ervan. Kort voor het einde van de Tweede Wereldoorlog werd de eeuwenoude pachthoeve dermate verwoest, dat deze niet meer is opgebouwd. In plaats daarvan werd een muur met een toegangshek gebouwd die tegenwoordig een van beide entrees vormt tot het landhuis.

Nu nog te zien:



Context:

Gelegen in het dal van de Roer
U kunt foto's van dit monument toevoegen op Wikimedia Commons o.v.v. rijksmonumentnr. 33641