Herenhuis met voorburcht Arcen - Arcen
- Informatie
- Gegevens
- Documentatie
- Domein
- Wikipdia
- Media
Bezoek mogelijkheden:
Raadpleeg de website van de kasteeltuinen.
Omschrijving:
(RCE) In gracht gelegen herenhuis, XVIIIa, bestaande uit een hoofdgedeelte en een zijvleugel rechts van een voorplein; de andere zijvleugel is verdwenen. Voor- en achtergevel elk met een vooruitspringende middenpartij, bekroond door een fronton, de voorste met het alliantiewapen van Adolf Reinier van Gelder en Anna Maria Beatrix von der Recke. De gevels zijn geleed met hoge nissen. Voor de ingang een hardstenen omlijsting en hoge bordestrap. Op het terrein tussen binnen- en buitengracht twee haakvormige bijgebouwen, waarvan het noordelijke een hoger poortpaviljoen bezit met knobbelspits. 1653. Twee gemetselde boogbruggen. Losse schuur met ankerjaartal 1713 buiten de omgrachting.
Bouwtype:
Herenhuis met voorburchtTypologie:
Moated siteHuidig gebruik:
Recreatie; horeca, cultuur (exposities), kantoren en representatie (huwelijken)Adres:
Lingsforterweg 24-26Plaats:
ArcenGemeente:
Arcen en VeldenRijksmonument:
8264Omvang monument:
Herenhuis met zijvleugel, grachten twee bijgebouwen waaronder poortgebouw.Documentatie:
- Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Dossier Arcen, Zeist, Documentatie buitenplaatsen
Literatuur:
- Anoniem, 'Restauratie-nieuws' in: Nieuws-Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond, 1955, p. 117 en 144, 1956 p. 144.
- Anoniem, 'De verdwenen kastelen van Arcen' in: Jaarverslag van de historische werkgroep Arcen-Lomm-Velden, 1985, p. XIX-XXIV.
- Beurden, A.F. van, 'Arcen' in: De Maasgouw, 12(1890)23, p. 89-90.
- Beurden, A.F. van, 'Arcen en Velden (Beschrijving van het slot Arcen)' in: De Maasgouw, 12(1890), p. 98.
- Beurden, A.F. van, 'Arcen en zijn kastelen' in: Buiten, 5(1911), p. 4-36.
- Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 15.
- Escaille, Henri de l', 'Les fiefs du Haut Quartier de la Gueldre, 1326-1598 (Aerssen)' in: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg, 31(1894), p. 248.
- Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, pp. 146-149.
- Haas, J.A.K. o.l.v. J.Th.H. de Win, Inventaris van de archieven der gemeente Arcen en Velden, Maastricht, Inspectie der Gemeente- en Waterschapsarchieven in Limburg, 1966, 257 p.
- Haas, J.A.K., Inventaris van de archieven der gemeente Arcen en Velden 1502-1939, Maastricht, Provinciaal Bestuur van Limburg, Dienst Inspectie der Archieven, 1980, 142 p.
- Janssen de Limpens, K.J.Th., Leen- en laathoven in de Maaslandse territoria vóór 1795, (Werken uitgegeven door Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, nr. 6) Maastricht, 1974, p. 167 (nr. 949).
- Jongsma, H. & A. Loosjes, Kasteelen, buitenplaatsen, tuinen en parken van Nederland, 3 delen, Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1912-1922, deel 1, p. 29.
- Keltjens, J.G., Arcen en Velden in oude ansichten, Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1971, 38 p.
- Litjens, G., A. van Soest & J. Keltjens, Arcen, Lomm en Velden in grootmoeders tijd, Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1991, 76 p.
- Litjens, G., (Het gezicht van Nederland) Arcen en Velden, Abcoude, Papyrus i.s.m de gemeente Arcen en Velden, 1991, 64 p.
- Moes, E.W. & K. Sluyterman, Nederlandsche Kastelen en Hun Historie, 3 delen, Amsterdam, Elsevier, 1912-1913, deel II p. 257-280.
- De Provincie Limburg (2 delen), Deel VII in Voorlopige Lijst der Nederlandsche Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Den Haag, 1926, p. 7-8.
- Renaud, J.G.N., 'Vondsten onder het huis te Arcen' in: Bulletin KNOB, 86(1987)1, p. 43-44.
- Spiertz, W.G.H., 'Limburgse kastelen: Het kasteel te Arcen' in: De Nedermaas, 12(1934 / 35)5, p. 89-91.
- Stoel, J.G.M., 'Het tweede kasteel van Arcen' in: Jaarverslag van de historische werkgroep Arcen-LLomm-Velden, 1982, p. 34-38.
- Stoel, J.G.M., 'De kastelen van Arcen' in: Castellogica II, (1988-1992), p. 205-220.
- Stoel, J.G.M. & A. Verstraelen, De geschiedenis van Arcen, het kasteel en de heerlijkheid / Het landschap van een landgoed, Venlo, Van Spijk / Venray, Recreatieschap Peel en Maas, 1979, 71 p. (Omslagtitel: Arcen, historie, natuurschoon in woord en beeld)
- Stoel, J.G.M., Herwonnen historie: geschiedkundige en archeologische bijdragen over de gemeente Arcen en Velden, Velden, Historische Werkgroep Arcen-Lomm-Velden (cahier nr. 23), 1993, 69 p.
- Stoel, J.G.M., Archief Kasteel Arcen, 2 delen, Lomm, Historische Werkgroep Arcen, Lomm, Velden, 1987 (I. Oorkondenboek, 1303-1450), 1993 (II. Oorkondenboek, 1400-1782).
- Stoel, J.G.M., Arcen: de heerlijkheid, de heren en huizen, Lomm, De Reiner van Gelre Stichting, 1995, 72 p.
- Stoel, J.G.M. et al., Een bloemlezing uit de geschiedenis der dorpen Arcen, Lomm en Velden: sedert 1 januari 1816 gemeente Arcen en Velden, Arcen en Velden / Venlo, Stichting Heemkunde Arcen / Van Spijk, 1997, 223 p.
- Verzijl, J., 'Het kasteel en de heren van Arcen' in: De Maasgouw, 60(1940), p. 69.
Kasteel Arcen is een dubbel omgracht kasteel in het Nederlandse dorp Arcen, provincie Limburg.
Geschiedenis
Den Kamp
Op de locatie van het huidige kasteel stond eerdere bebouwing met de naam Den Kamp. Bij archeologisch onderzoek in 1984 kwamen muurresten van mergelsteen tevoorschijn en scherven uit de 14e en 15e eeuw. Mogelijk wijzen deze resten op een 14e-eeuws kasteel Den Kamp dat in 1511 werd verwoest.
Het zou echter ook kunnen gaan om een versterkte hoeve in plaats van een kasteel. In 1498 werd het namelijk 'hoff op ten Kamp' genoemd, in bezit van Wynand Schenck van Nydeggen, de heer van Arcen: een hof wijst doorgaans niet op een kasteel maar op een hoeve. In een brief uit 1556 komt de kasteelbenaming 'huyss den Kamp' dan wel weer voor, maar die melding heeft betrekking op het na 1511 gebouwde kasteel Nije Huys.
Nije Huys
Reiner van Gelre, een bastaardbroer van hertog Karel van Gelre, huwde in 1503 met Aleid, erfdochter van Wynand Schenck van Nydeggen. Hierdoor kreeg hij de beschikking over zowel het Aldt Huys als Den Kamp. Nadat Den Kamp was verwoest, bouwde Reiner tussen 1511 en 1522 op dezelfde locatie een nieuw kasteel, dat het Nije Huys wordt genoemd. In 1536 erfde zijn zoon Dirk van Gelder het kasteel Nije Huys en de heerlijkheid Arcen.
In 1646 werd het kasteel verwoest bij de belegering van Venlo.
Herbouw
De huidige voorburcht staat op de plek van de verwoeste voorganger en werd in 1653 gebouwd door Marcelis van Gelder, heer van Arcen. Zijn kleinzoon Adolf stichtte in het begin van de 18e eeuw het huidige hoofdgebouw. Boven de poort van de voorburcht prijkt een gebeeldhouwde steen met het alliantiewapen van Gelder-van Lützenrode. Een van elders overgebrachte steen met het alliantiewapen van Gelder-van Nesselrode bevindt zich aan de zuidzijde van het plein. Het kasteel is van baksteen behalve bij de omlijsting van de hoofdingang, die uit natuursteen bestaat. Het hoofdgebouw had aanvankelijk op de Franse manier twee vooruitspringende zijvleugels, maar die aan de noordzijde is na een brand in de 19e eeuw gesloopt.
Het huidige kasteel bevindt zich in goede staat, sinds het onderdeel uitmaakt van de Kasteeltuinen van Arcen.
Kasteeltuinen
De kasteeltuinen zijn na een faillissement in 2012 weer onder de verantwoording gekomen van de eigenaresse van het hele Landgoed Arcen, Stichting het Limburgs Landschap. Limburgs Landschap nam het park weer over en vanaf 26 april 2013 is het park weer open voor publiek.
Doolhoven
Op het kasteeldomein zijn restanten van twee oude doolhoven gevonden. Archeologisch onderzoek heeft uitgewezen dat de twee doolhoven in ieder geval dateren van voor 1805, mogelijk zelfs uit het begin van de 18e eeuw. De archeologen stellen dat dit de oudst bekende doolhoven van Nederland zijn.
Zie ook
- Poortgebouw van kasteel Arcen
- Koetshuis van kasteel Arcen
- Tiendschuur van kasteel Arcen
- Inaborg, tuinpaviljoen bij het kasteel
- Alde Huys
- Lijst van rijksmonumenten in Arcen
Externe links
- Landgoed Arcen op limburgs-landschap.nl
- website van Kasteeltuinen Arcen
- omschrijving kastelen op beeldbank
Ga naar Wikipedia.
Het kasteel Arcen, aanvankelijk ook het Nijenhuys of Huys den Kamp genoemd, is gelegen ten zuidoosten van het gelijknamige dorp en moet worden onderscheiden van het middeleeuwse kasteel Arcen (Oude Huis) dat ten noorden van het dorp lag. Met 'de Kamp' wordt het bouwlandcomplex ten zuidoosten van de huidige dorpskern bedoeld. De bouw van het kasteel kan in verbond worden gebracht met de groeiende economische betekenis van het dorp Arcen sinds het verlenen van marktrechten in 1503.
Op de zuidwesthoek van het terrein tussen de binnen- en de buitengracht verrees omstreeks 1760 een drievleugelig bijgebouw met koetshuis en oranjerie, dat in 1916 werd afgebroken. Bij een grote brand in 1806 brandde de gehele linkerbeuk af. Die zou pas na 1855 worden herbouwd, exclusief de noordwestvleugel. Het sterk verwaarloosde kasteel werd in 1986-1988 gerestaureerd. In dezelfde periode werden volgens een plan van N.T.M. Roozen de tuinen op postmodernistische wijze gereconstrueerd.
Nu nog te zien:
-erf
-slotgracht
-verbinding tussen Maas en slotgracht
-gebouwen
Context:
Gelegen in het rivierdalengebied ten oosten van de Maas.
