Kasteelterrein Burggraaf - Gulpen

  • Informatie
  • Gegevens
  • Documentatie
  • Domein
  • Media

Naam:

Burggraaf

Alternatieve benaming(en):

Burggraef, Den ouden Burgh

Adres:

Kiewegracht 1, Gulpen

Bezoek mogelijkheden:

Nee

Omschrijving:

(ROB) Zogenaamde Abschnittsmotte met bijbehorende aanleg. Diameter circa 70-80 meter, hoogte circa 12 meter. de motte is door een droge gracht van de hoge oever van de Geul gescheiden

Opmerking:

Mogelijk voorganger Neuburg.
De motte en gracht, kasteelterrein gelegen in Gulpen is met ingang van 30 december 2013 bij akte overgegaan van adres bij Kiewegracht 5 naar Kiewegracht 1, eigendom familie Goebbels-Ruffini. Dit cf. opgave van mw. Ingrid Ruffini.

Bouwtype:

Kasteelterrein

Typologie:

Motte / abschnittmotte

Huidig gebruik:

Bosbouw

Adres:

Kiewegracht 1

Plaats:

Gulpen

Gemeente:

Gulpen-Wittem

Omvang monument:

Motte en gracht

Literatuur:

  • Crassier, Louis baron de, Dictionnaire historique du Limbourg néerlandais de la période féodale à nos jours, Maastricht, Van Aelst, opnieuw gepagineerde overdruk uit Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 1930-1937, p. 106.
  • Hupperetz, W., B. Olde Meierink en R. Rommes (red.), Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, Matrijs, 2006, pp. 465-466.
  • Krüll, W.J., Bibliografie van de geschiedenis van de Zuid-Limburgse kastelen en landhuizen, Heerlen, 1982, nummer 17.
  • Marres, W. en J.J.F.W. van Agt, Zuid-Limburg, uitgezonderd Maastricht, Den Haag, staatsdrukkerij, Deel V (provincie Limburg), derde stuk in De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst, 1962, p. 204 en 210.

De Burggraaf is gelegen ten zuidoosten van het dorp Gulpen, op de linkeroever van de Geul, iets noordelijk van de samenvloeiing met de Gulp. Het is een van de grootste en hoogste mottes van Nederland en is mogelijk de voorganger van kasteel Neubourg ten zuidwesten van het dorp.

De restanten van het kasteel zijn nog opgenomen op een kaart uit 1764.

De Burggraaf is een zogenoemde Abschnittsmotte, ontstaan doordat een uitloper van de hoge oever van de Geul door het graven van een droge gracht van de heuvelrug is afgescheiden. Opvallend is de afmeting van de motte, die een diameter heeft van 70 à 80 meter en een hoogte van circa 12 meter.

De doorzadeling of droge gracht was oorspronkelijk veel breder, maar is door instorten van het talud versmald. Aan de voet van de hoogte waren tot enkele decennia geleden de resten zichtbaar van een natte omgrachting. Een uitgebreid archeologisch onderzoek heeft nooit plaatsgevonden, waardoor de datering niet vastligt. Wel werden op het platform mergelblokken, veldkeien en leien gevonden. Het valt aan te nemen dat de motte al uit de twaalfde eeuw dateert en een stenen bebouwing heeft gekend.

Het mottekasteel lag strategisch langs de oude, uit de Romeinse tijd stammende weg tussen Maastricht en Aken, waar deze het dal van de Gulp en de oude weg van Luik naar Westfalen kruiste. Vanaf de heuvel beheerste men niet alleen de weg, maar ook de vijfbeekdalen die bij Gulpen samenkomen.

Context:

Gelegen op een Abschnittsmotte op de linkeroever van de Geul ten noorden van de samenvloeiing met de Gulp.